Ըստ էության, մեր հասարակությունը տևականորեն գտնվում է ապերո-կեկելային պարադիգմի սահմաններում, որտեղ դրա և՛ ապերոյական, և՛ կեկելային ճյուղերը հզոր արգելակներ են առաջընթացի ճանապարհին։
Մարդկանց ժամանակակից հագուկապը և նրանց ձեռքի բջջային հեռախոսները երբեք ու երբեք չեն նշանակում ժամանակի պահանջների հետ գնալ։
Դրանք միմիայն ուրիշների առաջընթացի պրոցեսը կապկելու ընդհանուր շարժման տարբեր կողմեր են և, իրականում, որևէ կապ չունեն մեր կյանքի առաջընթացի հետ։
Ավելի կոնկրետ, որևէ հասարակության գտնվելը ապերո-կեկելային պարադիգմում անհամատեղելի է նրա առաջընթացի հետ, որը պետք է խորապես հիմնված լինի մարդկանց կրթության վրա։
Դրա համար էլ, իսկական կրթության բացակայությունը ուղիղ գծով հասարակությանը տանում է դեպի ապերո-կեկելային պարադիգմ։
Մարդկանց և հասարակության բուն էությունը արտացոլող շատ հարմար բառ է «հասարակ»-ությունը։
Պավել Բարսեղյան